İkinci Kopernik Devrimi: Bilinç Evrensel mi?

Yanlış anlaşılmasın, kimse elektronların insan gibi düşündüğünü söylemiyor. Ama bilinç karmaşıklıkla

birlikte artar. İnsan bilinci çok karmaşıktır. Bir koyununki daha basit,

bir salyangozunki daha basittir. Ve belki en temel parçacıklarda son derece basit bilinç

biçimleri vardır. Pansikizm şöyle diyor, bilinç evrende istisna değil,

evrende temel bir özelliktir. Ve geliyoruz ikinci Kopernik devrimine. Bir zamanlar evrenin

merkezinde olduğumuzu zannediyorduk. Kopernik bunu yıktı. Şimdi de şuna inanıyoruz. İnsan bilinci kozmik

bir mucize. Belki de bu da bir yanılsama. Pansikizm de bize şu fısıldıyor,

insan bilinci özel ama yalnız değil. Evrenin her yerinde olanın yüksek evrimli bir biçimi var.